Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası K O B İ G E M KOBİ Geliştirme Merkezi

Karbon Yönetimi


Karbon kredileri, emisyonların izin fişleri gibi çalışmaktadır. Karbon kredileri, bir şirketin belirli bir CO miktarı yayması için bir "izin belgesi" olarak düşünülebilir. Bir şirket, bir karbon kredisi satın aldığında, bir ton CO üretmek için izin almış olmaktadır. Karbon kredileriyle, fazla krediye sahip şirketler bu krediyi diğer şirketlere satabilir. Karbon kredileri ulusal veya uluslararası devlet kuruluşları tarafından verilmektedir. 

 

Karbon ofsetleri, şirketler arasında karbon ticareti yapma esasına dayanmaktadır. Bir şirket normal iş faaliyetlerinin bir parçası olarak atmosferden bir karbon birimi çıkardığında, bir karbon ofseti üretebilirler. Diğer şirketler daha sonra kendi karbon ayak izlerini azaltmak için bu karbon dengelemesini satın alabilirler. Böylelikle şirketler, karbon salınımı yaptığı kadar başka faaliyetle karbon çekerek karbon emisyonlarını telafi etmiş olur.

Karbon kredileri uyum piyasasında işlem görürken, karbon ofsetleri gönüllü piyasasında işlem görmektedir. Karbon ofsetlerini zorunlu kılan bir otorite yoktur.

 

Karbon piyasaları, düzenlenmiş piyasalar ve gönüllü piyasalar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Düzenlenmiş piyasalar, hükümet düzeyinde ticaret düzenlemeleri yapılarak belirlenmiştir. Gönüllü piyasalar, işletmelerin karbon emisyonlarını dengelemek için kredi satın aldıkları piyasadır. Bu kapsamda düzenleyici piyasa zorunludur, gönüllü piyasa ise isteğe bağlıdır. Gönüllü karbon piyasası, çevreye duyarlı olan firmaların gönülllük esasına dayalı olarak çevreci projeler ile karbon salımını dengelemeyi seçmektedir. Çevreci projeler ise yenilenebilir enerji(güneş, hidroelektrik, rüzgar, jeotermal) yatırımları yaparak, enerji verimliliği çalışmaları yaparak, atmosferden karbon yakalayarak, ağaçlandırma çalışmaları ile, alternatif yakıt türlerine geçiş ile sağlanabilmektedir.

 

Karbon ticaretini şu şekilde açıklayabiliriz. Örnek olarak iki firmayı ele alalım. İki firma da yetkili otoriteden 400 ton karbon kredisi satın aldı ve böylece sınırları 400 ton karbon olmuş oldu. A firması 500 ton karbon salımı yayacağını açıklıyorken B firması da 300 ton karbon salımı yayacağını açıkladı. Bu durumda A firması sınırı aştığı, B firması da sınırın altında kaldığı için A firması B firmasından kredi satın alabilecek. Böylelikle karbon ticareti ortaya çıkmaktadır.